Odprawa rentowa jest to powszechne, jednorazowe świadczenie wypłacane przez pracodawcę pracownikowi, którego stosunek pracy zakończył się w związku z przejściem na rentę z tytuły niezdolności do pracy. Zgodnie z Kodeksem Pracy prawo do otrzymania odprawy rentowej mają wszyscy pracownicy, a minimalna wysokość odprawy rentowej nie może być niższa niż jednomiesięczne wynagrodzenie pracownika.
Art. 92(1) § 1. Pracownikowi spełniającemu warunki uprawniające do renty z tytułu niezdolności do pracy lub emerytury, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na rentę lub emeryturę, przysługuje odprawa pieniężna w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia.
§ 2. Pracownik, który otrzymał odprawę, nie może ponownie nabyć do niej prawa.
Istnieje jednak możliwość podwyższenia wysokości odprawy rentowej przez jednostkę poprzez wprowadzenie zapisów w regulaminie lub układzie zbiorowym pracy.
Przykładowo nauczyciele akademiccy, zgodnie z ustawą o szkolnictwie wyższym mają prawo do wyższej odprawy rentowej niż ta wynikająca z Kodeksu Pracy:
Art. 138. Ustawy prawo o szkolnictwie wyższym – Nauczyciele akademiccy przechodzący na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy mają prawo do jednorazowej odprawy rentowej w wysokości trzykrotnego wynagrodzenia zasadniczego otrzymanego za ostatni miesiąc zatrudnienia.
Świadczenie rentowe może otrzymać osoba, która nie jest zdolna do kontynuowania zatrudnienia ze względu na stan zdrowia i rozwiąże stosunek pracy w związku z przejściem na rentę z tytułu niezdolności do pracy. Rozwiązanie umowy może nastąpić z inicjatywy pracownika i pracodawcy, przez porozumienie stron oraz wypowiedzenie umowy. Odprawy rentowej nie otrzyma jednak pracownik zwolniony przez pracodawcę dyscyplinarnie.
Odprawa rentowa jest świadczeniem jednorazowym – jeśli pracownik otrzymał odprawę, nie może ponownie nabyć do niej prawa. Odprawę rentową pracodawca powinien wypłacić pracownikowi nie później niż w terminie najbliższej wypłaty po fakcie spełnienia przez pracownika warunków do uzyskania świadczenia. Musi być ona wypłacona terminowo, a pracownik nie jest zobligowany do złożenia wniosku o przyznanie odprawy. Podobnie jak wynagrodzenie za pracę, odprawa rentowa podlega ochronie prawnej.
Odprawy rentowe są świadczeniami, na które istnieje obowiązek tworzenia rezerw. Przy obliczaniu rezerwy na odprawę rentową stosuje się zasady, jakie obowiązują przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, ale bez dzielenia przez współczynnik i godziny.